I … Chennai yr Arwain Pob Ffordd: Taith Darlithydd o Fodwl Israddedig i Lyfr Newydd

Ym mis Hydref, campws Llambed oedd safle lansio llyfr newydd am Rufain a masnach Cefnfor yr India gan Dr Matthew Cobb, Darlithydd yn y Clasuron. Yn y blog hwn, mae Matt yn dweud wrthym ni am y llwybr a’i harweiniodd at ddilyn y pwnc diddorol hwn.

Ar 30 Awst eleni, cefais y boddhad o weld fy llyfr Rome and the Indian Ocean Trade from Augustus to the Early Third Century CE mewn print o’r diwedd.

Rwy’n gallu rhoi fy mys ar y cyfnod pan ddechreuais i ymddiddori yn y pwnc hwn.

Yn ôl yn nyddiau tywyll, pell canol y 2000au pan oeddwn i’n dal yn fyfyriwr israddedig, dewisais i gymryd modwl a oedd y tu allan i fy rhaglen astudio arferol (Hanes yr Hen Fyd).

Roedd y modwl yn ymwneud â chysylltiadau Ewrop yng Nghefnfor yr India yn y Cyfnod Modern Cynnar, gan rychwantu 1500-1800. O hynny ymlaen, roeddwn i wedi gwirioni.

I mi roedd y pwnc yn gyfareddol am nifer o resymau. Archwilion ni’r rhyngweithio rhwng pobloedd ag ieithoedd, diwylliannau a chrefyddau gwahanol a sut gwnaethon nhw ymdopi â gwahaniaethau o’r fath. Penbleth arbennig i mi oedd parodrwydd morwyr, marsiandwyr ac anturwyr i deithio pellteroedd mor fawr i gael gafael ar gynnyrch megis sbeisiau a phersawrau, gan ddod ar draws llawer o beryglon ar eu teithiau – rhai naturiol, megis stormydd peryglus, a rhai “o waith dyn”, megis môr-ladrata.

Es i â’r diddordeb hwn yng Nghefnfor yr India gyda mi pan ddechreuais fy PhD ym Mhrifysgol Abertawe ar ddiwedd y 2000au. Yn bersonol roedd y ddau beth yn bwnc pleserus i’w astudio – am fy mod i’n hoffi hanes economaidd a meddwl am ryngweithio trawsddiwylliannol.

Yn fonws ychwanegol, rhoddodd esgus i mi ymweld ag India tra oeddwn i’n dal i wneud fy PhD. Yn 2010, achubais ar y cyfle i ymweld â Chennai, Pondicherry a Kochi.

Rydw i wedi parhau â’r diddordeb hwn a’i ehangu dros y degawd diwethaf, sydd wedi arwain yn y pendraw at y llyfr rydw i wedi’i gyhoeddi’n ddiweddar.

Mae’r llyfr yn archwilio datblygiad cyfnewid masnachol rhwng bydoedd Môr y Canoldir a Chefnfor yr India o adeg Rhufain yn cyfeddiannu’r Aifft (30 CC) hyd at ddechrau’r drydedd ganrif OC. Ymhlith y materion dan ystyriaeth mae hunaniaethau’r rheini oedd ynghlwm â

hyn, sut gwnaethon nhw eu trefnu a’u hariannu eu hun, yr heriau a’u hwynebai (amseru, logisteg, diogelwch, amodau hwylio), a’r mathau o nwyddau roeddent yn eu masnachu.

Gan dynnu ar gorpws cynyddol o dystiolaeth newydd, nod y llyfr yw ailasesu nifer o dybiaethau ysgolheigaidd hirdymor am natur cyfranogiad y Rhufeinwyr yn y fasnach hon. Mae’r rhain yn amrywio o’i datblygiad cronolegol i’w heffaith economaidd a chymdeithasol.

Edrychaf ymlaen at bawb yn ei ddarllen!